Q : ตรวจพบเนื้องอกมีลูกได้ไหม ?

A : ก่อนอื่นเลยต้องตรวจดูก่อนว่าเนื้องอกที่พบเป็นแบบไหน แต่อันที่จริงแล้วนั้นเนื้องอกมีผลกับการตั้งครรภ์หากเป็นเนื้องอกที่เกิดบริเวณในโพรงมดลูก ทางการแพทย์เชื้อว่าเนื้องอกอาจจะไปขวางการฝังตัวของตัวอ่อนจึงต้องได้รับการประเมินให้แน่ชัดว่าเนื้องงอกที่เกิดขึ้นนั้นอยู่บริเวณไหน ถ้าเกิดขึ้นบริเวณกล้ามเนื้อมดลูกหรือว่าอยู่นอกมดลูกส่วนใหญ่มักจะไม่ค่อยมีผลต่อการตั้งครรภ์ ซึ่งหากเป็นเนื้องอกกลุ่มนี้ก็ไม่จำเป็นต้องผ่าตัดออกและสามารถเข้ามาดำเนินการรักษามีบุตรยากได้เลย แต่หากในกรณีที่เนื้องอกนั้นเกิดที่บริเวณในโพรงมดลูกก็มีความจำเป็นที่จำต้องรักษาก่อนโดยการส่องกล้องเข้าไปในโพรงมดลูกและใช้อุปกรณ์ในการตัดติ่งเนื้ออกเสียก่อน เพื่อไม่ให้เกิดเป็นเนื้องอกต่อไปหลังจากนั้นก็สามารถเริ่มกระบวนการรักษามีบุตรยากต่อไปได้

วิธีการสังเกตหากมีเนื้องอก

การสังเกตอาการของเนื้องอกในระบบสืบพันธุ์สามารถเป็นเรื่องที่ท้าทาย เพราะอาการอาจไม่ชัดเจนในระยะเริ่มต้น อย่างไรก็ตาม ต่อไปนี้เป็นวิธีการและอาการที่อาจบ่งชี้ถึงการมีเนื้องอกในมดลูกหรือรังไข่

  • เลือดออกผิดปกติ ประจำเดือนมามากกว่าปกติหรือมีการตกเลือดระหว่างรอบประจำเดือนการมีเลือดออกนานกว่าปกติหรือมีการเกิดเลือดออกผิดปกติหลังจากมีเพศสัมพันธ์
  • ปวดท้องหรือปวดหลัง ปวดท้องส่วนล่างหรือปวดหลังที่ไม่มีสาเหตุชัดเจนอาการปวดอาจรุนแรงขึ้นในช่วงประจำเดือน
  • รู้สึกไม่สบายหรือรู้สึกดันท้อง รู้สึกเต็มหรือดันในท้องต่ำอาจรู้สึกถึงมวลหรือก้อนในท้อง
  • การปัสสาวะบ่อยหรือรู้สึกว่าปัสสาวะไม่หมด เนื้องอกที่ใหญ่สามารถกดทับกระเพาะปัสสาวะ ทำให้ปัสสาวะบ่อยหรือรู้สึกว่าปัสสาวะไม่หมด
  • ปัญหาทางเดินอาหาร อาจมีอาการท้องผูกหรือรู้สึกว่าอาหารไม่ย่อย เนื่องจากการกดทับที่ลำไส้
  • ปวดท้องหรือปวดหลัง ปวดท้องส่วนล่างหรือปวดหลังที่ไม่เคยเกิดมาก่อน
  • ประจำเดือนที่ไม่สม่ำเสมอหรือมีเลือดออกผิดปกติ
  • รู้สึกถึงก้อนในท้อง รู้สึกถึงก้อนที่ท้องหรือลักษณะการบวมในท้อง

วิธีการรักษาเนื้องอก

การรักษาด้วยยา

  • ยาฮอร์โมนอาจช่วยลดขนาดของเนื้องอกในมดลูกโดยการลดระดับฮอร์โมนเอสโตรเจน (การรักษาควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์)
  • ยาคุมกำเนิด บางครั้งใช้เพื่อควบคุมอาการเลือดออกผิดปกติที่เกี่ยวข้องกับเนื้องอก  (การรักษาควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์)

การรักษาทางการแพทย์

  • การผ่าตัดเพื่อเอาเนื้องอกออกจากมดลูก โดยมักใช้ในกรณีที่ต้องการรักษาความสามารถในการตั้งครรภ์
  • การผ่าตัดเอามดลูกออกทั้งหมดหรือบางส่วน เป็นการรักษาที่มักใช้ในกรณีที่เนื้องอกมีขนาดใหญ่หรือมีปัญหาร้ายแรง

การรักษาเนื้องอกจะต้องจัดการโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญในด้านเนื้องอกและการรักษามีบุตรยากจะต้องดูแลโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางรวมไปถึงใช้เทคโนโลยีช่วยในการเจริญพันธ์หรือการทำเด็กหลอดแก้ว IVF ICSI ช่วยให้การรักษามีประสิทธิภาพมากขึ้นและเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ให้สำเร็จได้

นพ.กิตติ ฉัตรตระกูลชัย Beyond IVF รักษามีบุตรยาก