Q : ท่อนำไข่ตันสังเกตได้อย่างไร ?

A : อาการท่อนำไข่ตันส่วนใหญ่แล้วมักจะไม่ค่อยแสดงอาการใดๆแต่สิ่งหนึ่งที่ต้องสังเกตว่าท่อนำไข่ตันหรือไม่อย่างแรกต้องเช็คประวัติการผ่าเช่นเคยได้รับการผ่าตัดเนื้องอก ผ่าตัดเกี่ยวกับรังไข่ ผ่าตัดมดลูก เป็นต้น หากมีประวัติดังกล่าวก็มีโอกาสเสี่ยงได้เนื่องจากจะมีพังผืดที่เกิดขึ้นและอาจจะไปรัดท่อนำไข่ หรืออาจเกิดได้การจากมีประวัติการติดเชื้อบริเวณอุ้งเชิงกรานรวมไปถึงมีหนองเกิดขึ้นแถวบริเวณท่อนำไข่ สาเหตุเหล่านี้ก็อาจทำให้เกิดอาการท่อนำไข่ตันได้ โดยหลายท่านพบว่าตนเองท่อนำไข่ตันก็ต่อเมื่อได้รับการอัลตร้าซาวด์และแพทย์พบเจอว่าท่อนำไข่มีอาการอุดตันมีน้ำอยู่ในท่อนำไข่ ซึ่งในกลุ่มเหล่านี้แพทย์จะแนะนำให้ทำการผ่าตัดออก เพราะว่าน้ำที่อยู่บริเวณท่อรังไข่อาจจะมีโอกาสที่จะย้อนกลับเข้าไปในโพรงมดลูกได้และไปมีผลทำให้ตัวอ่อนที่แพทย์ใส่ไปนั้นอาจหลุดไปได้

ท่อนำไข่ตันคืออะไร?

ท่อนำไข่ตันคือภาวะที่ท่อนำไข่ในระบบสืบพันธุ์ของผู้หญิงมีการอุดตันหรือเกิดความผิดปกติ ซึ่งทำให้การเคลื่อนตัวของไข่จากรังไข่ไปยังมดลูกไม่สามารถทำได้ตามปกติ ท่อนำไข่เป็นสิ่งสำคัญในการปฏิสนธิ เพราะเป็นตัวนำให้ไข่และอสุจิจะเข้ามารวมตัวกันได้ก่อนที่จะปฏิสนธิและก่อนที่ไข่จะเคลื่อนที่ไปยังมดลูกเพื่อฝังตัวที่บริเวณมดลูกและเจริญเติบโตต่อไป หากการฝังตัวนั้นเกิดขึ้นที่ท่อนำไข่แทนอาจทำให้เกิดท้องนอกมดลูกได้ส่งผลเสียให้อัยตรายถึงชีวติหรืออีกหนึ่งผลเสียคือทำให้มีบุตรยากได้เช่นกัน

สาเหตุของการอุดตันของท่อนำไข่สามารถเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย 

  • การติดเชื้อ เช่น การติดเชื้อในอุ้งเชิงกรานซึ่งสามารถทำให้เกิดพังผืดหรือการอุดตันในท่อนำไข่
  • พังผืดจากการผ่าตัด การผ่าตัดในบริเวณท้องน้อยหรืออุ้งเชิงกรานอาจทำให้เกิดพังผืดซึ่งส่งผลให้ท่อนำไข่ตัน
  • ภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ภาวะนี้อาจทำให้เกิดการอุดตันหรือเปลี่ยนแปลงในโครงสร้างของท่อนำไข่
  • การบาดเจ็บจากอุบัติเหตุ การบาดเจ็บในบริเวณท้องน้อยสามารถทำให้ท่อนำไข่เสียหาย

วิธีการรักษาภาวะอาการท่อนำไข่ตัน

การรักษาท่อนำไข่ตันขึ้นอยู่กับสาเหตุและความรุนแรงของการอุดตัน

  • ใช้ยาช่วยในการกระตุ้นให้ไข่ตก (อาจใช้ได้ในผู้ป่วยบางราย และต้องอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์)
  • การผ่าตัดท่อนำไข่ตันเพื่อเปิดทางท่อนำไข่ด้วยวิธีการส่องกล้องเพื่อตัดเอาพังผืดออก
  • แต่ในกรณีที่ไม่สามารถเปิดทางได้ผู้มีภาวะท่อนำไข่ตันต้องตั้งครรภ์โดยใช้เทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ เช่น การทำ ICSI หรือ IVF อาจเป็นทางเลือกที่เหมาะสมเพื่อเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์
นพ.กิตติ ฉัตรตระกูลชัย Beyond IVF รักษามีบุตรยาก